Giải thể doanh nghiệp và phá sản doanh nghiệp là hai khái niệm, thủ tục thường bị nhầm lẫn. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết 9 tiêu chí quan trọng để phân biệt giải thể doanh nghiệp và phá sản doanh nghiệp, từ đó hỗ trợ doanh nghiệp đưa ra quyết định phù hợp nhất.
1. Giải thể doanh nghiệp và phá sản doanh nghiệp giống nhau ở điểm nào?
Mặc dù giải thể và phá sản doanh nghiệp có nhiều điểm khác biệt, nhưng hai thủ tục này vẫn có những điểm tương đồng nhất định, bao gồm:
- Đều dẫn đến sự chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp.
- Đều phải thực hiện các nghĩa vụ tài sản như trả nợ lương, nợ thuế…
- Đều bị thu hồi con dấu và Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

2. 9 điểm khác biệt giữa giải thể doanh nghiệp và phá sản doanh nghiệp
Để làm rõ sự khác biệt giữa hai thủ tục giải thể doanh nghiệp và phá sản doanh nghiệp, chúng tôi sẽ phân tích chi tiết 9 tiêu chí sau đây:
| Tiêu chí | Giải thể doanh nghiệp | Phá sản doanh nghiệp |
| Nguyên nhân | Đối với trường hợp giải thể tự nguyện: Doanh nghiệp chấm dứt khi hết thời hạn ghi trong Điều lệ mà không gia hạn
Đối với trường hợp giải thể bắt buộc: Doanh nghiệp phải giải thể khi không đủ số thành viên tối thiểu trong 06 tháng liên tục mà không chuyển đổi loại hình, hoặc bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (trừ trường hợp Luật Quản lý thuế quy định khác). |
Doanh nghiệp không có khả năng thanh toán khi không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trong thời hạn ba tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán. |
| Pháp luật điều chỉnh | Luật Doanh nghiệp 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành | Luật Phá sản 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành. |
| Người có quyền, yêu cầu nộp đơn | Chủ doanh nghiệp, hội đồng thành viên, chủ sở hữu công ty, Đại hội đồng cổ đông, tất cả thành viên hợp danh. | Quyền yêu cầu mở thủ tục phá sản thuộc về chủ nợ (không bảo đảm hoặc bảo đảm một phần), người lao động, công đoàn (cơ sở hoặc cấp trên nơi chưa có công đoàn cơ sở), người đại diện theo pháp luật và người quản lý; với công ty cổ phần mất khả năng thanh toán, cổ đông/nhóm cổ đông sở hữu ≥20% cổ phần phổ thông liên tục ≥06 tháng — hoặc <20% nếu Điều lệ cho phép — cũng được nộp đơn. |
| Tính chất | Thủ tục hành chính | Thủ tục tư pháp |
| Nơi thực hiện thủ tục | Thực hiện theo Luật Doanh nghiệp, nộp hồ sơ tại Cơ quan đăng ký kinh doanh. | Thực hiện theo Luật Phá sản, nộp hồ sơ giải quyết tại Tòa án. |
| Trình tự, thủ tục thực hiện |
|
|
| Thanh toán các khoản nợ | Thanh toán theo thứ tự sau:
|
Thanh toán theo thứ tự sau:
|
| Hậu quả pháp lý | Bị xóa tên doanh nghiệp trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp và chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp. | Tuyên bố phá sản, chấm dứt hoạt động, xóa thông tin doanh nghiệp.
Trường hợp doanh nghiệp thực hiện thành công phương án phục hồi hoạt động kinh doanh thì doanh nghiệp được tiếp tục hoạt động. |
| Hạn chế đối với người quản lý doanh nghiệp sau khi chấm dứt hoạt động | Không hạn chế. |
Dựa vào Điều 130 Luật Phá sản trừ trường hợp bất khả kháng, sau khi DN/HTX bị tuyên bố phá sản, người quản lý DN 100% vốn nhà nước không được tiếp tục giữ chức vụ tương tự tại bất kỳ DNNN nào; người đại diện phần vốn Nhà nước ở DN có vốn Nhà nước bị phá sản cũng không được giữ chức vụ quản lý tại bất kỳ DN có vốn Nhà nước nào. |

|
Nhiều người quản lý doanh nghiệp thường nhầm lẫn giữa giải thể và phá sản, vì cả hai đều chấm dứt tư cách pháp nhân. Sự nhầm lẫn này có thể gây rủi ro và kéo dài thủ tục. Kế toán MK cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể nhanh chóng, minh bạch, không phát sinh chi phí ẩn. Các chuyên viên giàu kinh nghiệm sẽ giúp bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp và loại bỏ rủi ro tiềm ẩn, đảm bảo thủ tục thực hiện đúng pháp luật. Ngoài ra, đơn vị còn cung cấp dịch vụ giải thể công ty trọn gói, giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đảm bảo chính xác và tuân thủ pháp luật. Liên hệ Mrs. Thương theo số 0909 526 598 để được tư vấn chi tiết. |
3. 4 lưu ý khi làm thủ tục giải thể doanh nghiệp
Để đảm bảo quá trình giải thể doanh nghiệp diễn ra thuận lợi và hợp pháp, doanh nghiệp cần lưu ý:
1 – Chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh
Thủ tục giải thể doanh nghiệp và thủ tục chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện hay địa điểm kinh doanh là hai thủ tục khác nhau. Vì vậy, nếu doanh nghiệp có đăng ký chi nhánh, văn phòng đại diện hay địa điểm kinh doanh, trước khi thực hiện thủ tục giải thể, doanh nghiệp cần làm thủ tục chấm dứt hoạt động chi nhánh/văn phòng đại diện/địa điểm kinh doanh.
2 – Hoàn thành các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính trước khi làm thủ tục giải thể doanh nghiệp
Việc thanh toán đầy đủ, đúng hạn các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính, bao gồm cả nghĩa vụ thuế, là một trong những điều kiện doanh nghiệp bắt buộc phải đáp ứng để được giải thể một cách hợp pháp. Doanh nghiệp cũng cần thực hiện thủ tục khóa mã số thuế trước khi nộp hồ sơ giải thể để tránh bất cứ rủi ro không mong muốn. Hồ sơ chấm dứt hiệu lực mã số thuế bao gồm:
- Văn bản đề nghị chấm dứt hiệu lực mã số thuế;
- Giấy chứng nhận đăng ký thuế hoặc Thông báo mã số thuế (bản gốc); hoặc công văn giải trình mất Giấy chứng nhận đăng ký thuế hoặc Thông báo mã số thuế;
- Quyết định giải thể;
- Văn bản xác nhận hoàn thành nghĩa vụ thuế đối với hoạt động xuất nhập khẩu của Tổng cục Hải quan nếu doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu.
3 – Hoàn thành nghĩa vụ thuế xuất nhập khẩu (nếu có)
Đối với doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu, doanh nghiệp cũng cần xin xác nhận không nợ thuế xuất nhập khẩu tại Tổng cục Hải quan trong thời gian hoàn thành các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính.
4 – Trả con dấu do cơ quan công an cấp (nếu có)
Theo quy định tại Khoản 5 Điều 59 Nghị định 78/2015/NĐ-CP, đối với doanh nghiệp sử dụng con dấu do cơ quan công an cấp, doanh nghiệp có trách nhiệm trả con dấu, Giấy chứng nhận đã đăng ký mẫu con dấu cho cơ quan công an để được cấp giấy chứng nhận đã thu hồi con dấu.
Lưu ý: Trong quá trình chuẩn bị hồ sơ, doanh nghiệp cần sử dụng đúng mẫu thông báo giải thể doanh nghiệp theo quy định để đảm bảo hồ sơ hợp lệ và tránh phát sinh sai sót không cần thiết.
Ngoài doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể cũng có thể chấm dứt hoạt động bằng hình thức giải thể theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, trình tự và hồ sơ sẽ đơn giản hơn, chủ yếu tập trung vào việc nộp tờ khai thuế và thông báo ngừng hoạt động.
Nếu bạn đang tìm hiểu quy trình thực hiện, có thể tham khảo ngay mẫu tờ khai giải thể hộ kinh doanh để nắm rõ thông tin cần điền, cơ quan tiếp nhận và thời hạn xử lý hồ sơ theo quy định mới nhất năm 2025.

4. 3 lưu ý khi làm thủ tục phá sản doanh nghiệp
Trong quá trình thực hiện thủ tục giải thể doanh nghiệp và phá sản doanh nghiệp, người quản lý cần lưu ý một số vấn đề pháp lý quan trọng để tránh bị từ chối hồ sơ hoặc bị kéo dài thời gian xử lý.
1 – Xác định doanh nghiệp có mất khả năng thanh toán không
Để xác định liệu doanh nghiệp của mình đã bị xác định là mất khả năng thanh toán theo quy định của pháp luật chưa, người quản lý doanh nghiệp dựa vào 4 yếu tố sau:
- Khoản nợ để xác định doanh nghiệp mất khả năng thanh toán phải là khoản nợ không có bảo đảm và khoản nợ có bảo đảm một phần.
- Nếu trong khoảng thời gian 3 tháng kể từ khi nợ đến hạn mà doanh nghiệp chưa thanh toán, doanh nghiệp sẽ bị coi là mất khả năng thanh toán.
- Khoản nợ phải phát sinh từ hoạt động kinh doanh hợp pháp
- Nếu doanh nghiệp không trả nợ đầy đủ và đúng hạn, dù doanh nghiệp có tài sản, doanh nghiệp vẫn bị coi là mất khả năng thanh toán.
2 – Thanh toán các khoản nợ
Doanh nghiệp thực hiện thanh toán các khoản nợ theo thứ tự ưu tiên được pháp luật quy định. Sau khi thanh toán xong, phần còn lại sẽ được chia cho chủ doanh nghiệp (chủ doanh nghiệp tư nhân; chủ sở hữu công ty TNHH một thành viên; thành viên của công ty TNHH hai thành viên trở lên, cổ đông của công ty cổ phần; thành viên của công ty hợp danh).
Trong trường hợp giá trị tài sản của doanh nghiệp không đủ để thanh toán theo quy định, các đối tượng thuộc cùng một thứ tự ưu tiên được thanh toán theo tỷ lệ phần trăm tương ứng với số nợ. Các chủ nợ sẽ phải chịu rủi ro đối với phần nợ còn thiếu.

3 – Quyền, nghĩa vụ của doanh nghiệp mất khả năng thanh toán
Theo quy định tại Điều 20 Luật Phá sản, doanh nghiệp mất khả năng thanh toán có các quyền, nghĩa vụ sau:
- Quyền, nghĩa vụ của người tham gia thủ tục phá sản theo quy định tại Điều 18 Luật Phá sản.
- Được đưa ra ý kiến về việc chấp nhận hoặc bác bỏ một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của người nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản.
- Phải thông báo công khai về quyết định mở thủ tục phá sản ngay sau khi nhận được quyết định mở thủ tục phá sản.
Việc nắm rõ 9 tiêu chí giúp phân biệt giải thể doanh nghiệp và phá sản doanh nghiệp, cũng như các lưu ý quan trọng khi thực hiện 2 thủ tục này, sẽ giúp người quản lý doanh nghiệp đưa ra quyết định phù hợp với tình hình thực tế, đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Nếu bạn cần hỗ trợ về các thủ tục với phí giải thể công ty hợp lý hay cần chuẩn bị biểu mẫu thông báo giải thể công ty cổ phần, hãy liên hệ ngay tới Kế toán MK.
Kế toán MK là doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thành lập, giải thể công ty, dịch vụ kế toán giá rẻ, và kế toán – thuế trọn gói cho hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Liên hệ ngay với chúng tôi để nhận được tư vấn qua các thông tin dưới đây:
Trụ sở chính Hồ Chí Minh:
- Địa chỉ: 652/31B Quốc lộ 13, Phường Hiệp Bình, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam.
- Mã số thuế: 0317916553
Văn phòng đại diện Hồng Ngự, Đồng Tháp:
- Địa chỉ: 120 Xuân Diệu, Phường Hồng Ngự, Tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam.
- Mã số thuế: 0317916553-001
Thông tin liên hệ:
- Dịch vụ pháp lý: 0909 526 598 (Mrs. Thương)
- Dịch vụ kế toán: 0915 101 726 (Mrs. Thảo) | 0908 847 986 (Mr. Nhân)
- Email: info@ketoanmk.com
- Website: www.ketoanmk.com
Thời gian làm việc:
- Thứ 2 – Thứ 6: 8:00 AM – 5:30 PM
- Thứ 7: 8:00 AM – 4:30 PM
